گسترش شبکههای اجتماعی غیربومی و عدم مدیریت فرهنگی آنها، عامل ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی شده است؛ بسیاری از کارشناسان معتقدند باید بهسرعت با استفاده از تکنولوژیهای روز دنیا، محصولی با استانداردهای داخلی تولید شود.
به گزارش پایگاه خبری مباحث به نقل از خبرگزاری قرآنی ایکنا , در چندسال گذشته و همزمان با ورود تلفنهای همراه آندروئیدی به بازار ایران، شاهد تغییر و تحولات عظیمی در سبک زندگی خانوادهها و بهخصوص جوانان شدهایم. زمینهسازی پذیرش این همراه هوشمند را میتوان به شبکههای اجتماعی و بعضاً جاسوسی که درسالیان گذشته فعالیتهای گستردهای در این زمینه صورت دادهاند، نسبت داد.
یافتههای پژوهشهای اجتماعی در ایران نشان میدهد جوانان بیشترین و مهمترین کاربران اینترنت در ایران هستند و امروزه بیشترین مصرف جوانان ما از فضای اینترنت، در چارچوب شبکههای اجتماعی و به خصوص موبایلی خلاصه میشود. تغییر سلیقه جوانان و افت ارزشی در برنامهریزیهای هدفمند زندگی آنها، نگرانی عمیق کارشناسان این حوزه را برانگیخته است، بهطورری که بسیاری از صاحبنظران فرهنگ و اجتماع معتقدند کاهش تمایل به تعامل رو در رو، احساس نیاز به توجه با سیستم لایکگرفتن بیشتر، خطر ابتلا به افسردگی، نابودی خلاقیت به خصوص در سنین پایین، اختلال در سلامتی بدن و به خطر انداختن حریم خصوصی افراد، تهدیدی جدی از سوی این شبکهها به شمار میرود.
اهمیت فضای مجازی = اهمیت انقلاب اسلامی
اگرچه محصولات فناوری میتوانند ابزاری مفید و تسهیل کننده در فعالیتهای ما باشند؛ اما شواهد نشان میدهد که ورود ناگهانی یک محصول فناوری که فرصت برنامه ریزی و زمینه سازی فرهنگی و اجتماعی را از دستگاههای فرهنگی و آموزشی کشور میگیرد، میتواند به مثابه یک شمشیر دودم عمل کند. همانطور که امروزه میبینیم شبکههای موبایلی مانند وایبر، واتساپ، لاین، وی چت و امثال آنها در این روزها، بهجای افزایش ارتباطات اجتماعی و بهبود ارتباطات مردمی، کاربران خود را به انزوا کشانده و عملکردی مخرب از خود نشان دادهاند.
«اهمیت فضای مجازی به اندازه اهمیت انقلاب اسلامی است»! این جمله از مقام معظم رهبری است و عمق استراتژیک ما در برخورد با فضای مجازی را مشخص میکند. ایشان در بخشی از سخنان خود در ۱۹ مهرماه ۱۳۹۱ درباره اینترنت و فضای مجازی میفرمایند: «… ابزارهای تسهیلکننده، مثل رایانهها و ارتباطات اینترنتی و فضای مجازی و سایبری هم که الان در اختیار شماست. اگر بتوانید اینها را یاد بگیرید، میتوانید یک کلمه حرف درستِ خودتان را به هزاران مستمعی که شما آنها را نمیشناسید، برسانید؛ این فرصت فوقالعادهای است؛ نبادا این فرصت ضایع شود. اگر ضایع شد، خدای متعال از من و شما روز قیامت سؤال خواهد کرد: از فرصت این همه جوان، این همه استبصار، این همه میل و شوق به دانستن، شما برای ترویج معارف اسلامی چه استفادهای کردید؟…»
بیشترین فیلترینگ در اسرائیل و انگلستان صورت میگیرد
روحالله مؤمننسب، پژوهشگر فضای مجازی در اینباره میگوید: در آمریکا که یک کشور پیشرفته محسوب میشود، اگر خانوادهای اجازه بدهد، فرزندان کمتر از سیزده سال وارد شبکههایاجتماعی بشوند، دستگاه قضایی کشور میتواند بهخاطر عدم صلاحیت والدین، آن بچه را از خانواده بگیرد. در ایران درحالی که نوجوانان و جوانان غرق در شبکههای اجتماعی هستند؛ سایتهای شبکهاجتماعی در آمریکا برای افراد زیر ۱۳ سال ممنوع است.
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به اینکه باید شبکههای مخرب فیلتر شوند افزود: در جهان، اسرائیل با بیش از ۹۷% ، انگلستان با ۷۰% ، فرانسه۶۶%، آمریکا۳۶% در صدر فیلترینگ جهان قرار دارند؛ درحالی که بسیاری افراد در ایران خواهان رفع فیلتر شبکههای جاسوسی هستند.
۶۸% طلاقها، به خاطر خیانت یکی از زوجین از طریق شبکههایاجتماعی است
وی افزود: ۸۹% محتوای چت و نرمافزارهای اجتماعی موبایل غیراخلاقی است و این آمار از طرف نهادهای جمهوری اسلامی نیست؛ بلکه یک مؤسسه آمریکایی به نام مؤسسه «فمیلیسیف» به این حقیقت اعتراف کرده است، که یکی از معتبرترین مؤسسات امنیت خانواده در جهان است.
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به فیلترینگ ۷۰% در انگلستان گفت: هیچکس سر منافع ملیاش تعارف نمیکند، کامرون نخستوزیر انگلستان چندوقت پیش اعلام کرد بررسیها نشان میدهند شبکههایاجتماعی و اینترنت، همان اندازه که برای افراد زیر ۱۸ سال زیانبار هستند، برای افراد بالای ۱۸ سال نیز مخربند. درنتیجه ما از همین امروز «اینترنت خانوادهپسند» را اعمال میکنیم و جالب است که بعداز همان سخنرانی ۷۰% سایتهای مهم جهان را فیلتر کردند.
کارشناس و فعال فضایمجازی ضمن اشاره به آمار مؤسسه «کاوننت آیز» بیان میکند: ۶۸% طلاقهای ثبتشده در ۱۵۰ کشور دنیا به خاطر ارتباط یکی از طرفین با جنس مخالف از طریق شبکههایاجتماعی بوده است. عدم وجود زیرساختهای بومی و عدم تولید محتوا باعث شده است که کاربران بالاجبار به سمت اسفاده از نرمافزارهای خارجی سوق داده شوند و کاربران با ورود به محتواهای غیراخلاقی این ابزارها وارد باتلاقی خواهند شد که بیرون آمدن از آن سخت است.
با هر عضویت، ۱۴۵ دلار به ارزش شبکههای اجتماعی افزوده میشود
وی میگوید: طبق دستورات قضایی باید «لاین»، «واتسآپ»، «تانگو» و «اینستاگرام» و «واتسآپ» مسدود میشدند، اما هنوز فعالیتی در این مورد صورت نگرفته؛ در حالی که با هر عضویت کاربران حدود ۱۴۵ دلار به ارزش شبکههای اجتماعی افزوده میشود. در پی افشاگریهای ادوارد اسنودن دربارهی جاسوسیهای آژانس امنیت ملی آمریکا نیز مشخص شد، دستگاه اطلاعاتی این کشور در یک ماه برابر با ۱۴ میلیارد بسته اطلاعاتی، شامل تمام مکالمات، پسوردها و اطلاعات کاربران، از ایران جاسوسی کرده است.
مؤمننسب با بیان اینکه هر کشوری محصول خودش را از فناوری میگیرد میافزاید: همه ما میدانیم که ترکیه کشوری لائیک است؛ اما اردوغان، نخستوزیر این کشور در زمان انتخابات به هوادارانش گفت: اگر به من رأی بدهید جلوی فیسبوک، توئیتر و یوتیوب را میگیرم، سپس با ۱۵% رأی بیشتر هم منتخب شد.
وی میافزاید: کشور کره جنوبی نیز با اینکه با آمریکاییها دوست است، شبکه اجتماعی آمریکایی را به کشورش راه نداده و «لاین» را راهاندازی کرده، اکنون اعضای لاین به ۴۰۰ میلیون نفر رسیده، درحالیکه جمعیت کره، تنها ۵۰ میلیون نفر است؛ یعنی توانسته فرهنگ خودش را به کشورهای دیگر از جمله ایران صادر کند. «تانگو» برای کشور ژاپن است و چند برابر جمعیت ژاپن عضو دارد. واتسآپ و اینستاگرام آمریکایی هستند و تنها ده درصد افرادی که در آن فعال هستند آمریکاییاند. تلگرام برای رئیس کنگره صهیونیستهای روسیه و آلمان است و وایبر نیز برای اسرائیل است.
فیسبوک، شبکه اجتماعی یا ضد اجتماعی
معاون فناوری اطلاعات و رسانههای نوین قرارگاه فضایمجازی سازمان بسیج، درباره شبکه جاسوسی فیسبوک نیز معتقد است: چیزی که انسان را از جامعه دور میکند نه تنها «اجتماعی» نیست؛ بلکه «ضد اجتماعی» نیز محسوب میشود. صهیونیستها «زاکربرگ» که صاحب فیسبوک است را از نتانیاهو نیز صهیونیستتر میدانند زیرا با شناسایی و دزدی اطلاعات کاربران سعی در تزریق سبک زندگی غربی مردم ایران دارد و طبق آرشیو گزارشهای گاردین، کمپانی فیسبوک ابر پسوردی دارد که میتواند به اکانتهای تمامی کاربران وارد شود.
وی عنوان میکند: آسیبهایی که تاکنون از ناحیه فضای مجازی بر زندگی ما وارد شده، حاصل «نگاه تک بعدی» به این فضاست. هرچه در فضای حقیقی وجود دارد؛ مابه ازای آن در فضای مجازی وجود دارد. برای مثال فرهنگ، اقتصاد، فناوری، تجارت و تمامی این موضوعات بهصورت مجازی نیز وجود دارند و غربیها به آن زندگی دوم میگویند. باید نگاه خود را به این فضا اصلاح کنیم و اهمیت نقش آن در خانواده و جامعه ایران را جدی بگیریم.
شبکههای اجتماعی موبایلی با هنجارهای ایران سازگار نیستند
وی شبکههای اجتماعی موبایلی را تنها محصولاتی از فناوری میداند و میگوید: واتسآپ و وایبر و امثالهم یک تکنولوژی نیستند؛ بلکه محصولی از تکنولوژی هستند و تفاوت ما در ایران که این محصولات را استفاده میکنیم و کشورهای مثل کرهجنوبی که همین تکنولوژی را دریافت میکنند و محصول مطابق با ذائقه مردمشان را از این تکنولوژی، تولید میکنند در این مسئله است.
معاون سابق مرکز رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید: وقتی شما محصولی را که با استانداردها و قوانین آمریکا وارد کشورتان میکنید، هرگز نمیتوانید طبق سلیقه و قوانین و هنجارهای کشور خودتان آن را استفاده کنید؛ بلکه باید خودتان یک فناوری را بگیرید و محصول مورد نظر خودتان را از آن به دست آورید. همانطور که میبینیم تمام شبکههای موبایلی خارجی در ایران قوانین را نقض میکنند.
مومننسب با اشاره به ضرورت راهاندازی شبکه ملی اطلاعات با بهرهگیری از نخبگان جوان ایرانی تأکید میکند و میگوید: در این زمینه البته اقداماتی انجامشده است ولی باید در این خصوص سرعت اجرا و ضیق وقت مورد توجه قرار گرفته و از جوانان نخبه ایرانی استفاده شود.
نرمافزارهای قویتری تولید خواهیم کرد
این کارشناس فضایمجازی تنها راه برخورد با این شبکهها را مسدودسازی کامل و فوری آنها و تقویت شبکههای اجتماعی داخلی میداند و میافزاید: در حال حاضر نرمافزارهای داخلی در کشور وجود دارد که البته با ایراداتی همراه است ولی اگر از نخبههای ایرانی در تولید آنها استفاده شود، نرمافزارهای قویتری تولید خواهیم کرد.
وی در پایان تصریح میکند: نگاه سطحی به فضای مجازی که مقام معظم رهبری آن را فضای دوم کشور میخوانند و عدم اعمال سیاستهای مدیریتی در این مقوله، موجب به خطر افتادن فرهنگ عمومی جامعه شده است. معظمله در بخشی از بیانات خود فرمودهاند: اگر میتوانستم خودم مسئولیت شورای عالی فضای مجازی را به عهده میگرفتم، آیا هنوز درک اهمیت این فضا برای برخی کارگزاران میسر نشده است؟